Το νέο σύστημα εισόδου/εξόδου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), το οποίο αρχικά αναμενόταν να τεθεί σε λειτουργία στις 10 Νοεμβρίου, αναβλήθηκε για άλλη μια φορά.
Η Ylva Johansson, επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, επιβεβαίωσε την απροετοιμότητα του μπλοκ για πλήρη εφαρμογή.
Δήλωσε στο BBC: “Είναι σαφές ότι δεν θα είμαστε έτοιμοι για τις 10 Νοεμβρίου”.
Αντ’ αυτού, ο Γιόχανσον ανακοίνωσε ότι η ΕΕ θα υιοθετήσει μια σταδιακή ανάπτυξη ή μια προσέγγιση βήμα προς βήμα για την έναρξη λειτουργίας του.
Αυτό θα επιτρέψει σε περισσότερες χώρες της ΕΕ να ολοκληρώσουν τις απαραίτητες προετοιμασίες.
Ωστόσο, ο Johansson δεν ανακοίνωσε ένα νέο χρονοδιάγραμμα σταδιακής ανάπτυξης της EES.
Το EES είχε αρχικά προγραμματιστεί να εκτοξευθεί το 2022, αλλά έχει αναβληθεί πολλές φορές λόγω τεχνικών και υλικοτεχνικών προκλήσεων.
Λόγοι για τις καθυστερήσεις της ΕΣΕ
Το EES έχει σχεδιαστεί για να αυτοματοποιήσει τη διαδικασία καταγραφής της εισόδου και εξόδου ταξιδιωτών εκτός ΕΕ από τον χώρο Σένγκεν.
Αντί της σφράγισης διαβατηρίου, το νέο σύστημα θα χρησιμοποιεί βιομετρικά δεδομένα, όπως σαρώσεις δακτυλικών αποτυπωμάτων και αναγνώριση προσώπου.
Η ΕΕΣ αποσκοπεί στην ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων, στη μείωση της παράνομης μετανάστευσης και στον εξορθολογισμό της διαδικασίας παρακολούθησης της παράτασης ισχύος της θεώρησης.
Εκπρόσωπος της Επιτροπής της ΕΕ αποκάλυψε πρόσφατα ότι η ΕΕ δεν μπορεί να αποκλείσει εντελώς περαιτέρω καθυστερήσεις στην ΕΕΑ.
Αυτό οφείλεται κυρίως στην πολυπλοκότητα της λειτουργίας και στη σταθερότητα του συστήματος.
Ωστόσο, η εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισμού στις συνοριακές διαβάσεις αποδείχθηκε πιο δύσκολη από ό,τι αναμενόταν.
Πολλά κράτη μέλη της ΕΕ αγωνίστηκαν να ανταποκριθούν στις τεχνολογικές απαιτήσεις του συστήματος.
Αυτό αποτελούσε ιδιαίτερη πρόκληση για τα συνοριακά σημεία με μεγάλη επισκεψιμότητα και εκείνα με περιορισμένο χώρο και υποδομές.
Ο Johansson εξήγησε ότι η βιαστική έναρξη λειτουργίας του συστήματος χωρίς να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργικότητα θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικές διαταραχές.
“Είναι σημαντικό όλα τα συστήματα να λειτουργούν ομαλά για να αποφευχθεί το χάος στα σύνορα”, δήλωσε ο Johansson.
Το τελευταίο πράγμα που επιθυμεί η ΕΕ είναι οι ταξιδιώτες να αντιμετωπίζουν μεγάλες καθυστερήσεις λόγω κακής εκτέλεσης της τεχνολογίας.
Ανησυχίες σχετικά με την ετοιμότητα των υποδομών και την ικανότητα επεξεργασίας βιομετρικών δεδομένων έχουν επανειλημμένα εκφραστεί κατά τους μήνες που προηγήθηκαν του Νοεμβρίου.
Οι σαρωτές δακτυλικών αποτυπωμάτων και οι συσκευές αναγνώρισης προσώπου πρέπει ακόμη να εγκατασταθούν σε πολλά βασικά σημεία εισόδου, συμπεριλαμβανομένου του λιμένα του Ντόβερ.
Πολλοί υπάλληλοι αεροδρομίων και λιμένων έχουν επίσης εκφράσει ανησυχίες για το γεγονός ότι το νέο σύστημα δεν έχει δοκιμαστεί σε πραγματικό περιβάλλον.
Η Γαλλία, η Γερμανία και οι Κάτω Χώρες έγραψαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με αυτές τις ανησυχίες.
Αυτές οι τρεις χώρες-κλειδιά φιλοξενούν σημαντικούς αερολιμενικούς κόμβους της ΕΕ. Είναι υπεύθυνες για το 40 % των εισερχόμενων ταξιδιών στον χώρο Σένγκεν.
Εάν το σύστημα εφαρμοστεί χωρίς την επίλυση αυτών των ζητημάτων, η συμφόρηση των συνόρων θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικές καθυστερήσεις στα ταξίδια.
Σταδιακή ανάπτυξη της ΕΕΑ: μια ασφαλέστερη προσέγγιση
Οι υπουργοί της ΕΕ πρόκειται να συζητήσουν το σχέδιο έκτακτης ανάγκης της ΕΕΑ κατά τη διάρκεια συνάντησης στο Λουξεμβούργο.
Μια επιλογή για τη σταδιακή προσέγγιση του συστήματος είναι ότι ορισμένες χώρες και συνοριακές διαβάσεις που είναι έτοιμες θα χρησιμοποιήσουν πρώτα το σύστημα.
Άλλες χώρες θα αρχίσουν να χρησιμοποιούν το σύστημα αργότερα, καθώς θα ολοκληρώνουν τις προετοιμασίες τους για το νέο σύστημα.
Χώρες με πιο προηγμένες συνοριακές υποδομές, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, ενδέχεται να είναι μεταξύ των πρώτων που θα εισαγάγουν το σύστημα.
Τα μικρότερα περιφερειακά αεροδρόμια θα μπορούσαν να ακολουθήσουν μόλις εγκαταστήσουν την απαραίτητη τεχνολογία.
Αυτή η σταδιακή προσέγγιση θα επιτρέψει στην ΕΕ να εντοπίσει και να αντιμετωπίσει τυχόν πιθανά προβλήματα πριν το σύστημα τεθεί σε πλήρη λειτουργία.
Ο Γιόχανσον τόνισε ότι η προσέγγιση αυτή είναι μια “πρακτική λύση” και θα επιτρέψει μια ομαλότερη μετάβαση.
“Χρειαζόμαστε μια πρακτική λύση που να λειτουργεί για όλους”, είπε, “και αυτή η σταδιακή προσέγγιση μας δίνει την ευελιξία να αντιμετωπίσουμε τα ζητήματα που προκύπτουν.
Με την κλιμάκωση της επέκτασης, η ΕΕ ελπίζει να αποφύγει την υπερφόρτωση των συνοριακών σημείων με νέες διαδικασίες.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα έχουν επίσης περισσότερο χρόνο για να εκπαιδεύσουν το προσωπικό, να δοκιμάσουν τα βιομετρικά συστήματα και να προβούν σε προσαρμογές με βάση τις πραγματικές επιδόσεις.
Αυτός ο οδηγός βήμα προς βήμα θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση της συμφόρησης και της σύγχυσης στις πολυσύχναστες συνοριακές διαβάσεις, ιδίως κατά την αρχική φάση έναρξης.
Μια άλλη επιλογή είναι μια βαλβίδα ανακούφισης που θα επιτρέπει στους συνοριοφύλακες της ΕΕ να αναστέλλουν τους βιομετρικούς ελέγχους όταν οι ουρές καθίστανται μη διαχειρίσιμες.
Μια άλλη επιλογή είναι να τροποποιηθεί η νομοθεσία της ΕΕ ώστε να επιτρέπεται στους ταξιδιώτες να καταχωρίζουν βιομετρικά δεδομένα μακριά από τα σύνορα και εκ των προτέρων.
Αυτό θα μπορούσε να γίνει μέσω μιας εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα ή σε ασφαλείς τοποθεσίες μακριά από τα λιμάνια ή τα αεροδρόμια.
Επιπτώσεις της ΕΣΑ στις συνοριακές διελεύσεις και τους ταξιδιώτες
Για τους ταξιδιώτες, η ΕΥΕ αναμένεται να απλοποιήσει τις διαδικασίες εισόδου με την πάροδο του χρόνου.
Ωστόσο, το νέο σύστημα αναμένεται να προκαλέσει καθυστερήσεις κατά τα αρχικά στάδια, ιδίως κατά τις ώρες αιχμής.
Αυτό οφείλεται στην πολυπλοκότητα της δημιουργίας νέων υποδομών, της χρήσης βιομετρικής τεχνολογίας και της εκπαίδευσης του προσωπικού για την παροχή βοήθειας στους ταξιδιώτες.
Οι αναμενόμενες καθυστερήσεις που προκαλούνται από την EES αποτελούν τεράστια ανησυχία, ιδίως σε πολυσύχναστα συνοριακά σημεία όπως το λιμάνι του Ντόβερ στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Το λιμάνι αποτελεί κύριο πέρασμα μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, μέσω του οποίου διέρχονται καθημερινά εκατομμύρια οχήματα και επιβάτες.
Οι αξιωματούχοι του Ντόβερ έχουν προειδοποιήσει ότι οι χρόνοι αναμονής θα μπορούσαν να αυξηθούν σημαντικά – 14 ώρες στο χειρότερο σενάριο – μόλις εφαρμοστεί η ΕΕΑ.
Οι μεγάλες ουρές θα μπορούσαν επίσης να προκαλέσουν κυκλοφοριακό κομφούζιο στην τοπική κοινωνία του Κεντ και να διαταράξουν όχι μόνο τις μετακινήσεις αλλά και την τοπική οικονομία.
Οι καθυστερήσεις αυτές θα μπορούσαν να επηρεάσουν εκατομμύρια ταξιδιώτες στα πολυσύχναστα αεροδρόμια και στο Eurotunnel, όπου η συμφόρηση είναι ήδη πρόβλημα.
Για την ελαχιστοποίηση των διαταραχών, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου συνεργάζεται στενά με τα λιμάνια και τις αεροπορικές εταιρείες για να διασφαλίσει ότι είναι προετοιμασμένες.
Έχει επίσης επενδύσει 10,5 εκατ. ευρώ για τη βελτίωση της ετοιμότητας των κύριων συνοριακών σημείων διέλευσης των συνόρων Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ.
Το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης θα αφορά το λιμάνι του Ντόβερ στο Κεντ, τη σήραγγα της Μάγχης στο Φόλκιστον και το σταθμό του Eurostar στο Σεντ Πάνκρας.
Οι ταξιδιώτες προς την Ευρώπη θα πρέπει να ελέγχουν και να ενημερώνονται για τις αλλαγές στις συνοριακές διαδικασίες και τις πιθανές καθυστερήσεις.
Κατά τη διάρκεια της αρχικής εφαρμογής του EES, πρέπει να προβλέψουν επιπλέον χρόνο αναμονής καθώς τα σύνορα μεταβαίνουν στο νέο σύστημα.
Ενώ η έναρξη της EES καθυστερεί και πάλι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεργάζεται με τα κράτη μέλη για να διασφαλίσει ότι όλα τα σύνορα είναι εξοπλισμένα για να χειριστούν τη νέα τεχνολογία.
Η σταδιακή ανάπτυξη της EES αναμένεται να πραγματοποιηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια του 2025.